Kurs gry na gitarze elektrycznejLekcja 1: Podstawowy rytm bluesa – Lekcje gry na gitarze – Piaseczno
Kurs gry na gitarze elektrycznej
Lekcja 1: Podstawowy rytm bluesa

Kurs gry na gitarze elektrycznej
Lekcja 1: Podstawowy rytm bluesa

Witaj…
Z największą przyjemnością wysyłam do Ciebie pierwszą lekcję. Wybór tematu do pierwszej lekcji… hmmmm – nie było mi łatwo 🙂

Już od początku wiem, że zainteresowanie większości uczestników bardzo silnie kieruje się w stronę rocka. Postanowiłem jednak, że zacznę od gatunku, z którego dopiero po jakimś czasie zrodziła się muzyka rockowa, a który miał również bardzo silny wpływ na jazz, niektóre gatunki muzyki country oraz na bardzo wielu wykonawców wykonujących skrajnie inne gatunki muzyczne. Tym gatunkiem jest blues!

Napiszę już tu na początku, że blues jest gatunkiem, którego nie powinno się ubierać w zamknięte ramy. Gdzieś u samych podstaw bluesa byli i wciąż są ludzie, którzy zjawiskiem jakim jest blues żyją, myślą jego kategoriami i przekazują go przez swoją muzykę.

Ja pokażę Ci kilka rzeczy, które będą miały takie zadanie: Ty zagrasz kilka dźwięków, a Twój znajomy słysząc je powie… „O! grasz bluesa…”
Czy to już będzie blues…??? W pewnym momencie zapewne tak. Teraz zróbmy wspólnie pierwsze kroki.

Poczuj bluesa!!! – Zapraszam do zabawy 🙂


Lekcja 1

O czym w lekcji?

  • Podstawowy rytm bluesa
  • Progresja typowego 12-to taktowego bluesa
  • Konkretny przykład bluesa – „Rock Me Baby” B.B.King
  • Techniki gitarowe: – hammer-on i pull-off (w pentatonice)
  • Gra solowa – kilka słów wstępu (będzie jutro)
  • Zagrywki bluesowe (będzie jutro)
  • Podsumowanie – zagrywki w progresji bluesa (będzie jutro)
  • Ćwiczenie kostkowania naprzemiennego (będzie jutro)

Chcę w każdej lekcji zawrzeć dla Ciebie trzy elementy:

  • coś bardzo ogólnego, a jednocześnie bardzo charakterystycznego, mającego wszechstronne zastosowanie
    ⇒ dziś to będzie akompaniament bluesa
  • coś bardzo konkretnego – wyjętego z danego utworu i charakterystycznego
    ⇒ dziś to będzie konkretny akompaniament gitary z utworu B.B. Kinga
  • coś rozwijającego improwizację – prowadzącego do stworzenia przez Ciebie czegoś własnego
    ⇒ dziś to będą zagrywki bluesowe oparte o prymę akordu

Podstawowy rytm bluesa

Zacznijmy od rytmu bluesa, który nazwałem „podstawowym”. Cokolwiek znaczy „podstawowy” 🙂

Pobierz ⇒ rytm bluesa w A

Pobierz ⇒ sama gitara bez perkusji i basu

Cały powyższy przykład jest w tonacji najwygodniejszej do grania bluesa – czyli w tonacji A. Najwygodniejszy, ponieważ przy graniu wszystkich akordów występujących w przykładzie możemy wykorzystywać puste struny, co bardzo ułatwia realizację akompaniamentu.

Rytm w bluesie najczęściej realizowany jest w metrum 4/4 z wykorzystaniem triol ósemkowych. Co to oznacza? Co to jest 4/4, to sądzę, że wiesz. Dla pewności jednak ustalmy: to taki rytm, w którym występują cztery (to ta pierwsza czwórka)/ćwierćnuty (czyli druga czwórka). Oczywiście nudne byłyby rytmy grane samymi ćwierćnutami – tak np. pracuje nam najczęściej metronom. Liczymy: „raz, dwa, trzy, cztery”.

Ćwierćnuty zamienić można jednak na inne wartości:

  • 1 ćwierćnuta = 2 ósemki czyli pomiędzy kolejno liczone ćwierćnuty możemy wstawić kolejne wartości. Teraz liczymy najczęściej: „raz, i, dwa, i, trzy, i, cztery, i”. Tak gra się bardzo często na gitarze akompaniament w rocku – równe, miarowe ósemki (przećwiczymy to w tematach poruszanych w trzeciej lekcji).

I teraz dochodzimy do tego, co jest głównym „pulsem” w bluesie:

W miejsce jednej ćwierćnuty gramy nie dwie, ale trzy wartości. Nazywamy je triolami ósemkowymi (będziemy mieli z nimi jeszcze do czynienia w lekcji drugiej, gdy pokażę Ci bardzo ciekawy sposób gry solowej po skali pentatonicznej):

  • 1 ćwierćnuta = 3 triole ósemkowe Teraz liczymy jeszcze inaczej. Spotykam się zazwyczaj z jednym z dwóch sposobów:„raz, i, i, dwa, i, i, trzy, i, i, cztery, i, i”
    lub
    raz, dwa, trzy, dwa, dwa, trzy, trzy, dwa, trzy, cztery, dwa, trzy”

Grając bluesa, najczęściej pomijamy drugą triolę. Taki sposób realizowania gry zwany jest czasem swingowym, ale bardziej szczegółowy opis tego, co to oznacza pozostawiam sobie na jedną z lekcji w przyszłości. Zobacz, jak zobrazowałem to na rysunku:


Zielone romby oznaczają uderzenia, a poniżej zapisałem liczenie wszystkich triol ósemkowych. Rysunek określa ogólny schemat rytmu dla bluesa.

W typach akompaniamentów, które poznasz w kursie, będziemy wprowadzać modyfikacje.
… i tak – rytm, którego się uczysz dzisiaj posiada jedną modyfikację – w ostatniej ćwiartce rytmu gramy wszystkie trzy triole (nie pomijamy środkowej), czyli w naszym konkretnym już przypadku rysunek wygląda tak:


Teraz zobacz rozpisane to na tabulaturze na przykładzie akordu A:

Rytm bluesa dla akordu A

Jak widzisz z tabulatury, cały czas grasz tylko dwie struny. Na początku pustą piątą, czyli podstawowy dźwięk akordu – A (prymę) oraz czwartą strunę przyciśniętą (najlepiej palcem wskazującym) na II progu – dźwięk E (kwinta). W drugiej części taktu dokładasz palec (najwygodniej serdeczny) na IV progu i uzyskujesz w ten sposób dźwięk Fis (seksta). Później ponownie zabierasz palec serdeczny w trzeciej części taktu, by na pierwszą triolę w czwartej części taktu dołożyć go i od razu zabrać. W tej właśnie czwartej części taktu gramy również środkową triolę. Nie dosyć, że ją gramy, to najlepiej, gdy ją zaakcentujemy. Wszystko dobrze zabrzmi, jeśli kostką trzymaną w palcach prawej dłoni będziemy grać cały czas do dołu, a tylko w tej przedostatniej trioli zagramy do góry. Kostkowanie zobrazowałem nad tabulaturą. Prawa dłoń w czasie uderzania strun powinna być ułożona zewnętrzną krawędzią na mostku w ten sposób, by wytłumiać struny, mniej więcej przyciskając je na długości kilku (około 3-5) milimetrów po stronie drgającej struny.

Wysłuchaj teraz nagrania w zwolnionym tempie.

Pobierz ⇒  rytm blues wolno w A

i wyświetl sobie film, który dla Ciebie nagrałem:

Teraz już wiem, że już za chwilę zagrasz ten rytm.

Gdy już przećwiczysz ten rytm na akordzie A, wtedy zagraj go w podobny sposób (tylko na innych strunach) dla akordów D i E:

Rytm bluesa dla akordu D
Rytm bluesa dla akordu E

Przećwiczone? Zagraj wszystko ze zmianą akordów, grając razem z podkładem.

Pobierz ⇒ blues w A

To jest ten sam podkład co w linku na początku, tylko bez gitary i zagrany kilka razy pod rząd. Chcę dać Ci możliwość grania dłużej. To pomaga w swobodnych ćwiczeniach. Dołóż tu swoją gitarę!

Kolejność akordów dla tego przykładu jest następująca:

 A  |  A  |  A  |  A  |  D  |  D  |  A  |  A  |  E  |  D   |  A D |  A E  |


Czytaj dalej ⇒ Kurs gry na gitarze elektrycznej – Lekcja 1: Progresja typowego bluesa 12-to taktowego