Kurs gry na gitarze elektrycznej
Lekcja 2 (cz.1): Akord „Hendrixowski” (X7/9+)

Kolejną ciekawostką harmoniczną, wykorzystywaną w bluesie, jest zastosowanie akordu, który zyskał sobie miano „hendrixowskiego”. Stało się tak prawdopodobnie za sprawą nagminnego stosowania przez Jimi’ego Hendrix’a tego dokładnie akordu. Podkreślam – stosowania przez niego. On go bynajmniej nie wymyślił.

Formalna nazwa tego akordu, to Xdur7/9+. Jak widzisz, dochodzi tu do składników wcześniej poznanych akordów Xdur7 jeszcze składnik nony wielkiej (9+). Jest to kolejny składnik, który podobnie jak septyma mała, nie należy do skali durowej, czyli kolejny dowód na to, że harmonia bluesa nie do końca jest związana ze skalą durową.

W zasadzie w praktyce gitarowej stosuje się tylko jeden konkretny układ dźwięków na gryfie dla tego akordu. Wygląda on następująco:

Chwytasz go mniej więcej tak:

Rzadziej spotykane wersje, ale zawierające ten sam układ dźwięków, to na strunach 1-4 taki chwyt:

oraz na strunach 3-6 taki układ:

Zrobię teraz szybką analizę tego układu akordu.

Po kolei od góry są tu dźwięki:

E (pryma)
Gis (tercja wielka)
D (septyma mała)
G (nona wielka)

Zauważ, że:

podobnie jak w mojej poprzedniej propozycji nie ma tu kwinty. Kwinta wprowadza ład w akordzie. Piękno jednak tego właśnie akordu polega na tym, że jest tu nieład… niepokój.
w akordzie tym jest zarówno dźwięk Gis, jak i G. Te dźwięki nie dają dobrego współbrzmienia!
Gis – tercja wielka – odpowiada za charakter durowy akordu.
Dźwięk G możemy w zasadzie na chwilę potraktować jako tercję małą wobec prymy akordu – E. Czyli, tak rozumując, akord nabiera charakteru molowego!!! (zdarzyło mi się słyszeć, jak nazywano ten akord durowo-molowym :))

Piszę Ci o tym wszystkim, bo to rzecz BAAAARDZO charakterystyczna dla bluesa, a wykorzystywana… (uwaga!) w grze solowej.

Pamiętasz zapewne, że w pierwszej lekcji zaproponowałem Ci granie pierwszych prób improwizacji bluesa w oparciu o pentatonikę molową. Dziś pokazałem Ci z kolei, że harmonia bluesa jest bliższa skali durowej.

Teraz przyrównajmy skalę dur do pentatoniki moll:

Wiem, że powiesz zaraz, że w pentatonice jest mniej dźwięków, więc nie bardzo jest co przyrównywać. Dojdziemy do rozbudowania pentatoniki w bluesie do skali 7-mio stopniowej (w tej lekcji dojdziemy do 6-cio stopniowej). Różnica w ilości dźwięków nie jest teraz dla nas ważna. Teraz chcę Ci pokazać, że dwa dźwięki w pentatonice są różne w stosunku do skali durowe:

Trzeci stopień skali dur – Gis jest w pentatonice obniżony do G
Siódmy stopień skali dur – Dis jest w pentatonice obniżony do D

Te dwa dźwięki, to podstawa charakteru bluesa. Noszą nazwę blue note.

Dobra rada!

Poznawaj charakterystyczne cechy gatunków muzycznych.
Znając bazowe cechy, szybko zaczniesz grać stylowo w tych gatunkach.

Teraz popatrz jeszcze raz na akord hendrixowski. Dzięki prymie (E) i tercji wielkiej jest w nim durowy charakter charakterystyczny dla harmonii bluesa, a dzięki blue note – D (septyma mała) i G (nona wielka) również jest w nim charakter bluesa.

Jeśli udało Ci się dobrnąć do tego miejsca mojego „wywodu-dowodu”:), to jesteś ubogaconym człowiekiem – ubogaconym w wiedzę! Wiesz już, że akord hendrixowski zastosujesz głównie w improwizacji i grze solowej, jako świetne dopełnienie zagrywki bluesowej.

Zapewniam Cię, że wrócimy do tego akordu w kursie jeszcze nie raz. Choćby wtedy, gdy w przyszłości będziemy omawiali bardzo lubiany przez gitarzystów gatunek funk. (czyt. fank … a my lubimy mieć —> fank…i! ;))

Zanim jednak dotrzemy do tamtej lekcji, to teraz ograj sobie poznane akordy X7 i X7/9+. Zauważysz zapewne, że są to praktycznie te same układy dźwięków, ale niestety zazwyczaj trzeba zmieniać układ ręki przy przechodzeniu pomiędzy nimi.

Posłuchaj przykładu z linku poniżej. W pierwszej części taktu gram wszędzie akord Xdur7, a w drugiej Xdur7/9+. Nie zamieszczam Ci tabulatury.
Posłuchaj jak ja to zagrałem:

Przykład 3

Pobierz ⇒ akordy hendrixowskie w bluesie

… i pograj ze mną wszystko jedno, czy podobnie, czy zupełnie inaczej rytmicznie.

Jeśli chcesz zagrać inną rytmikę grania, to poniżej zamieszczam Ci sam rytm perkusji. Charakter i tak uzyskasz podobny, bo same akordu bardzo wiele tu znaczą dla charakteru.

Przykład 4