Lekcja 2 (cz.1): Harmonia bluesa durowego
Kurs gry na gitarze elektrycznej
Lekcja 2 (cz.1): Harmonia bluesa durowego
Dotychczas przytaczane przykłady typowych 12-taktowych bluesów były bluesami durowymi. Czyli takimi, w których w zasadzie harmonia (szczególnie akordy triady harmonicznej) powinna być realizowana w oparciu o skalę durową. Z harmonią bluesa nie jest jednak wszystko takie do końca oczywiste. Zauważ, że do tej pory starałem się nie mówić np. akord A-dur lub blues w tonacji E-dur. Mówiłem – akord A… w tonacji E.
Bo chociażby w poznanym dziś wcześniej rytmie bluesa nie ma takich składników akordu, który nadawałyby akordowi charakter durowy lub molowy.
Gdybyśmy chcieli zagrać te bluesy „zwykłymi” akordami będącymi trójdźwiękami, to wszystko byłoby w porządku – pozostawalibyśmy w triadzie dla tonacji durowej. Jednak bluesa najczęściej gra się, wykorzystując nie trójdźwięki, a czterodźwięki – czyli akordy septymowe.
Jeśli korzystasz z mojego „kursu od podstaw”, to zapewne pamiętasz lekcję teoretyczną o czterodźwiękach. Wiesz więc, że naturalnie w skali durowej:
- tonika jest akordem durowym septymowym – Xdur7+ („7+” to septyma wielka)
- subdominanta również jest akordem durowym septymowym – X7+
- a jedynie dominanta – dur7 („7” to septyma mała)
Zobacz, że jedynie na 5 stopniu zbudowany jest akord durowy z septymą małą. Akord durowy z septymą małą nazywany jest nawet durowy septymowy dominantowy.
I teraz ciekawostka związana z bluesem:
Wszystkie akordy triady harmonicznej w bluesie (durowym) to akordy typu durowy septymowy dominantowy…
… czyli takie akordy, w których grasz septymę małą, która nie należy przecież do skali durowej.
No tak, ale po co mi to wiedzieć?
-Może po to, by „na siłę” nie stosować zasad zaciągniętych z innych gatunków muzycznych w bluesie, ale również odwrotnie… By nie starać się stosować „patentów” zaciągniętych z bluesa w innych gatunkach. To może „się gryźć” 🙂 Oczywiście próbuj… ale nic na siłę. Blues rządzi się swoimi prawami.
Zapewne już nie jeden raz Ci pokazałem, że akompaniament w bluesie najczęściej realizuje się, powielając schematy ogrania akordu tonicznego, również w dominancie i subdominancie. Najczęściej robi się to z dokładnością do stosowania dokładnie tych samych interwałów (odległości między dźwiękami). I to właśnie nie sprawdza się w innych gatunkach.
Diagramy akordów Xdur7
Zapewne znasz ciekawe układy dla akordu Xdur7. Przedstawię Ci więc takie, które wiem z doświadczenia, że są rzadziej stosowane, a bardzo dobrze brzmią.
Większość początkujących gitarzystów zna i stosuje chwyt akordu C7 w podstawowej pozycji z wykorzystaniem pustych strun.
Zobacz akord poniżej po lewej stronie. Znasz go?
Sądzę, że większość grających nie zastanawia się lub nie wie, że:
- po pierwsze – akord ten nie zawiera kwinty! Bo rzeczywiście nie zawiera. Nie ma tu dźwięku G.
- po drugie – rezygnując z grania 1-szej i 6-tej struny akord ten możemy z powodzeniem przenosić w inne pozycje. Czyli możemy zagrać każdy akord durowy septymowy dominantowy, a nie tylko akord C.
- po trzecie – skoro można go łatwo przenosić i ciekawie brzmi, to świetnie nadaje się do akompaniamentu w bluesie.
Po prawej stronie na powyższym rysunku widzisz akord E7. Zaznaczyłem Ci na czerwono miejsce występowania dźwięku E (pryma akordu). Jeśli więc znajdziesz inny dźwięk na gryfie na strunie piątej (A5) – np. dźwięk D, to stosując ten diagram, masz świetnie brzmiący w bluesie akord – np. D7.
Poniżej przedstawiam Ci również (na rysunku po lewej stronie) jedną ze znanych wersji akordu E7. Znasz go, prawda? (jeśli do tej pory nie, to teraz już tak :)) Po prawej stronie pokazuję Ci, jak przenieść fragment tego akordu w inne miejsce gryfu, uzyskując w ten sposób dowolny ciekawie brzmiący akord Xdur7 (również nie zawierający kwinty).
Nie pomyśl, że przestrzegam Cię przed stosowaniem kwinty w bluesie. Bynajmniej!!!
Uznałem po prostu, że akordy septymowe zawierające kwintę są ogólnie znane. Również ja przedstawiam je często w „kursie gry na gitarze od podstaw”.
Czytaj dalej → Kurs gry na gitarze elektrycznej – Lekcja 2 (cz.1): Akord „Hendrixowski” (X7/9+)