Zegarmistrz światła
wstęp do fingerstyle
(Kurs na „Sześć Strun Świata”)
Lekcja 4
Zegarmistrz światła
wstęp do fingerstyle
(Kurs na „Sześć Strun Świata”)
Szarpnijmy się na gitarę!
W dzisiejszej lekcji zmienimy metodę gry. Na chwilę odchodzimy od bić gitarowych, a poznajemy pierwszy akompaniament, w którym będziesz pociągać za struny. Możemy powiedzieć – będziesz struny szarpać. Wszak gitara należy do instrumentów z grupy chordofonów szarpanych… Super to brzmi, prawda? 😉
O gitarzystach mówią czasem żartobliwie „szarpidruty”…
Lekcja 4
O czym w lekcji?
- Metoda gry fingerstyle
- Pociągnięcia za struny
- Wersja uproszczona rytmu wstępu do „Zegarmistrz światła” – ćwiczymy przejścia akordów
- Wersja pełna rytmu wstępu do „Zegarmistrz światła” – Modyfikacje rytmiczne: bas-akord – rozwinięcie w stronę fingerstyle
- Postaw się przeciwnościom czyli… statyw na gitarę
Metoda gry fingerstyle
Skoro do tej pory graliśmy uderzeniami w struny, traktując je (wszystkie 6 strun) mniej więcej równoważnie, to w naszej grze wyróżnić mogliśmy jedynie harmonię (współbrzmienia dźwięków – akordy) i rytm (wynikający z bicia).
Gitara pozwala jednak na oddzielne poprowadzenie dźwięków basowych i fragmentów akordów, melodii, elementów perkusyjnych… i każdy z tych elementów w rozłożeniu na oddzielną, uzupełniającą się rytmikę.
Takie podejście nazywa się fingerstyle.
Tak to opisuje Wikipedia:
„Fingerstyle (fingerpicking) – technika gry na gitarze (lub innych instrumentach strunowych) pozwalająca na jednoczesne prowadzenie melodii, linii basu, perkusji i podkładu akordowego. Takie podejście pozwala na solową grę, stwarzającą wrażenie obecności większej liczby muzyków, czy wręcz całego zespołu.”
Niewątpliwie jest to zestaw zagadnień i umiejętności wymagający wieloletniego zaangażowania w ćwiczenia, jednak początkowe fragmenty takiego podejścia warto poznawać już od pierwszych lekcji.
Zacznijmy więc od podstaw…
Pociągnięcia za struny
Do tej pory uczyliśmy się gry akordowej na gitarze, realizując uderzenia w struny i wykonując tzw. bicie gitarowe. Dzisiaj zagramy pierwsze ćwiczenia, w których będziemy struny pociągać, a nie uderzać. Kontynuujemy ćwiczenia z utworem z poprzedniej lekcji, czyli zajmiemy się teraz wstępem i zakończeniem do „Zegarmistrz światła”, do którego środkowej części bicie pokazałem Ci w poprzedniej lekcji.
Jeszcze raz odsyłam Cię do filmiku z poprzedniej lekcji.
Naszym celem jest teraz zagranie jak w filmie w czasie 0:12-1:15.
Zanim jednak do tego dojdziemy, najpierw wiele ćwiczeń przygotowujących nas do tego, aby realizować nowy sposób gry. Będziemy wprowadzać struny w drgania za pomocą pociągnięć palcami za struny, a nie za pomocą uderzeń w struny.
Na początku jeszcze dodam – dla przypomnienia z poprzedniej lekcji – akordy całego utworu realizujesz w następującej pętli:
kapo +2
a | G | D | a |
C | G | D | a |
lub wersja bez kapodastra:
h | A | E | h |
D | A | E | h |
Wersja uproszczona rytmu wstępu do „Zegarmistrz światła” – ćwiczymy przejścia akordów
Zacznijmy więc od prostszych ćwiczeń wprowadzających.
Posłuchaj:
Pobierz ⇒ pociągnięcia trzema palcami – akordy h-moll – A-dur (z kapodastrem a-moll – G-dur) (autoreverse)
W nagraniu realizuję pociągnięcia równomiernie – cztery razy w ciągu taktu. To ćwiczenie, jak również kilka kolejnych traktuję jako dobry materiał dla Ciebie, aby przyzwyczajać lewą dłoń do zmieniania akordów płynnie – bez zatrzymywania rytmu. Załóż kapodaster na II progu i graj na zmianę a-moll i G-dur).
Teraz wyjaśnijmy sobie jeszcze dokładnie, co mam na myśli, pisząc Ci „pociągnięcia”.
Ustaw palec pierwszy (wskazujący) na trzeciej strunie (G3) w taki sposób, aby zginając go do środka dłoni, pociągnąć strunę. Podobnie palce drugi i trzeci (środkowy i serdeczny) na sąsiednich strunach oraz kciuk na strunie basowej.
Przyporządkowanie palców do strun:
- kciuk – struna basowa (E6, A5 lub D4)
- wskazujący – struna G3
- środkowy – struna H2 (B2)
- serdeczny – struna E1
Prawidłowe ustawienie palców na strunach pokazuję Ci poniżej.
Po lewej stronie widzisz ułożenie palców przed pociągnięciem strun, a po prawej po pociągnięciu (gdy słyszysz już zagrane przez siebie dźwięki). Zwracam Twoją uwagę na fakt, że kciuk gra tutaj do dołu, a pozostałe palce do góry. Ważne, aby palce serdeczny z kciukiem nie grały na siebie… nie stykały się po zagraniu, a mijały się w pewnej odległości. Ustaw rękę tak, aby palce 1, 2 i 3 grały dokładnie w środek dłoni, a kciuk – odchylony lekko w bok – pociągał do dołu.
Które struny pociągać?
W tym konkretnym ćwiczeniu rób tak:
– przy pierwszym pociągnięciu w takcie graj struny 1, 2 i 3 jednocześnie ze struną basową,
– przy pozostałych trzech pociągnięciach w takcie (na dwa, trzy, cztery) pociągaj tylko struny 1, 2 i 3 nie dotykając struny basowej (pozwalając jej wybrzmiewać).
Dobra rada!
Dbaj o dobre ustawienie lewej ręki od pierwszych ćwiczeń.
Prawidłowe ustawienie ręki w prostych ćwiczeniach da Ci swobodę gry w przyszłości,
gdy ustawienie prawidłowe ręki stanie się już niezbędne, warunkujące możliwość prawidłowego zagrania.
Przygotowałem dla Ciebie pliki z kolejnymi przejściami akordowymi występującymi w tym utworze.
Poćwicz ze mną przechodzenie pomiędzy G-dur – D-dur.
Możesz też zdjąć kapodaster z II progu i potraktować plik jako ćwiczenie łączenia akordów A-dur i E-dur.
Pobierz ⇒ pociągnięcia trzema palcami – akordy A-dur – E-dur (z kapodastrem G-dur – D-dur) (autoreverse)
… i kolejne sytuacja występująca w utworze – połączenie akordów D-dur – a-moll.
Pobierz ⇒ pociągnięcia trzema palcami – akordy E-dur – h-moll (z kapodastrem D-dur – a-moll) (autoreverse)
… oraz ostatni przypadek (chyba najłatwiejsze połączenie :)) – ćwiczymy granie na przemian a-moll i C-dur.
Pobierz ⇒ pociągnięcia trzema palcami – akordy h-moll – D-dur (z kapodastrem a-moll – C-dur) (autoreverse)
Jeśli granie pociągnięciami za struny trzema palcami + kciukiem jest dla Ciebie zupełną nowością – grasz tak pierwszy raz, to spokojnie możesz pozostać na tych ćwiczeniach, które przygotowałem dla Ciebie powyżej. To jest ważny element – wyćwicz go.
Ćwiczenie przygotowane poniżej zostaw sobie jako wyzwanie np. na za kilka tygodni.
… ale jeśli idzie Ci już dobrze, to wprowadźmy spore wyzwanie rytmiczne i zagrajmy zgodnie z oryginałem 🙂
Wersja pełna rytmu wstępu do „Zegarmistrz światła” – Modyfikacje rytmiczne: bas-akord – rozwinięcie w stronę fingerstyle
Skoro w technice fingerstyle chodzi o oddzielenie poszczególnych funkcji (bas, akord, rytm, melodia), to zróbmy pierwsze kroki w kierunku tego typu rozdzielania… Na razie bas i pozostała część akordu.
Dźwięk basu dla danego akordu zagraj nie jednocześnie z pierwszą ćwierćnutą (pierwszym pociągnięciem na „raz”), a chwilę przed pierwszym uderzeniem (dokładnie to o jedną ósemkę wcześniej) – czyli na „cztery i” poprzedniego taktu.
Zauważ, że na końcu taktu, w którym gramy a-moll (w diagramie powyżej) na „4i” wpisałem już następny akord (G-dur)…, a dokładnie jest to zagranie dźwięku basu do tego akordu.
Dodatkowo mamy do zagrania jeszcze jeden dźwięk basu na „3i”, czyli po trzecim a przed czwartym pociągnięciem dźwięków akordu na strunach 1, 2 i 3.
Ten sposób grania widzisz na filmie w czasie 0:12-1:15. Poniżej masz to jako materiał do ćwiczeń w pliku audio:
Pobierz ⇒ „Zegarmistrz światła” – wstęp
Postaw się przeciwnościom czyli… statyw na gitarę.
Jak mantrę słyszę od moich uczniów… jak gdyby się zmówili 🙂 – nie mam czasu ćwiczyć… mam 5 klasówek… zanim sięgnę po pokrowiec z gitarą, to… itd. itp. Czyli, że trudno się zmobilizować 😉
Mam dla Ciebie absolutnie złotą radę – niech gitara obserwuje Cię cały dzień… niech na Ciebie patrzy, stojąc na statywie w Twoim pokoju. Zapewniam Cię – ona do Ciebie zawoła… (do mnie woła ;))
Dobra rada!
Postaw gitarę pod ręką. Miej do niej dostęp.
Więcej osiągniesz, grając regularnie (choćby i krócej… przy okazji) niż „dorywając się do gitary” na długo, ale nieczęsto.
Jeśli jeszcze nie masz statywu na gitarę, to polecam sprawdzone przeze mnie i wyróżniające się wśród modeli innych firm – solidne, trwałe, eleganckie i – co bardzo ważne – przystępne cenowo statywy amerykańskiej firmy Hamilton.
Najsolidniejszy – masywny, stabilny:
- KB4000G – na wszystkie typy gitar w tym również na gitarę elektryczną i basową
- KB4100G – dedykowany na gitarę „pudłową” klasyczną i akustyczną
Lekki, ustawny, wygodny i jednocześnie najtańszy:
- KB303G – uniwersalny – do wszystkich typów gitar
Na kilka instrumentów:
Wieszak na ścianę:
- KB919G – uniwersalny wieszak na instrumenty strunowe (gitary, ukulele, mandoliny…)
Kończąc dzisiejszą lekcję – z gitarą zawsze pod ręką – życzę Ci regularnego sięgania po instrument.
Do zobaczenia w kolejnej lekcji!
Szarpidrut – Witek Ślendakowski
P.S.
Jeśli chcesz grać, a potrzeba Ci mobilizacji do ćwiczeń i wprowadzenia systematyczności we wdrażaniu nowych zagadnień – zapraszam Cię na regularne zajęcia do siebie raz w tygodniu. Zmobilizuję Twoją pasję – witold.slendakowski@gmail.com lub SMS +48 502-218-525