O czym w lekcji?

• Skale pokrewne
• Czterodźwięki – akordy septymowe
• Akordy w skali dur
• Akord „zerowy”
• Akordy w skali moll

Skale pokrewne

W lekcji pierwszej i drugiej rozpatrywaliśmy utwory w skalach molowych lub durowych. Często utwory nie są jednoznacznie oparte na skalach i akordach ze skali wyłącznie molowej lub wyłącznie durowej. Tak też jest z utworem „Hiszpańskie dziewczyny” z ostatniej lekcji praktycznej. Niektóre fragmenty mają stonowany spokojny (molowy), a inny żywszy,  radośniejszy (durowy) charakter. Nie oznacza wcale, że przy graniu melodii używa się innych dźwięków. Nie jest tak, że gramy czasem w e-moll, a czasem w E-dur, czyli używamy innych dźwięków w jednym i drugim fragmencie. To by oznaczało wykorzystanie skal jednoimiennych*.

---

*Skale jednoimienne

Taka zależność w utworze, w którym jeden fragment utworu grany jest w skali moll, a inny fragment w skali dur zbudowanej od tego samego dźwięku nazywa się używaniem skal jednoimiennych (lub inaczej równoimiennych). Wspominałem o tym „na marginesie” w ostatniej lekcji, przedstawiając zależność pomiędzy częścią śpiewaną a solówką gitary w utworze „Niech żyje bal” z rep. Maryli Rodowicz. Podobny przykład stosowania skal jednoimiennych możesz zaobserwować w jednym z najpopularniejszych utworów na gitarę klasyczną „Romance de Amor” (pozycja obowiązkowa każdego gitarzysty ;)).

---

(Całą teorię możesz później transponować do skal G-dur i e-moll). W skalach pokrewnych, które są naszym dzisiejszym tematem, dźwięki są takie same, tylko energia skierowana trochę inaczej (cokolwiek znaczy na tym etapie nauki mówienie o energii :)). W przykładzie harmonii do utworu „Hiszpańskie dziewczyny” pewne fragmenty są wyraźnie grane w tonacji e-moll, a inne w tonacji G-dur. Dla potrzeby omawiania tematu skal pokrewnych posłużę się skalami C-dur i a-moll.

Popatrz poniżej na dźwięki skal C-dur i a-moll.

Te dwie skale składają się z tych samych dźwięków. To właśnie o takich dwóch skalach mówimy, że są skalami pokrewnymi. Skala molowa a-moll składa się z takich samych dźwięków jak skala durowa C-dur, ale zbudowana jest od innego dźwięku – VI stopnia skali durowej.

---

Czytaj dalej → Lekcja: Akordy septymowe (2/5)