LEKCJA 8: Funky – Gra akordowa
KURS GRY NA GITARZE ELEKTRYCZNEJ
LEKCJA 8: Funky – Gra akordowa
Poczuj rytm… poczuj funky!
W dzisiejszej lekcji wejdziemy w muzykę mniej ostrą, za to z bardziej „pomieszaną” częścią rytmiczną.
Zapraszam Cię do pierwszych ćwiczeń związanych z muzyką funky.
Lekcja 8
O czym w lekcji?
- Gra akordowa w funky
- Pentatonika – IV pozycja
- Ogrywanie pentatoniki przez 3 pozycje
- „Rio funk” – przykład riffu funky
Dzisiejsze trzy elementy:
- Coś bardzo ogólnego – Techniki gry rytmicznej w funky
- Coś bardzo konkretnego – Riff funky – fragment utworu „Rio funk”
- Coś rozwijającego improwizację – Ogrywanie pentatoniki przez 3 pozycje z wykorzystaniem techniki slide
Gra akordowa
Gra akordowa w funky polega często na ogrywaniu małej liczby akordów (przez cały utwór lub w czasie długich improwizowanych motywów). Kluczem do uzyskania „gitary funky” nie jest jednak to, co dokładnie gramy (bo teoretycznie niewiele akordów), ale jak to robimy.
Gitara brzmiąca „funky” to umiejętne połączenie w grze rytmicznej technik. Techniki charakterystyczne dla gitary brzmiącej funky to:
- tłumienie lewą i prawą ręką
- zastosowanie „slide” dla całych akordów
- dokładanie dźwięków spoza akordów
- mieszania zagrywek z akordami
Część harmoniczna w muzyce funky jest często mocno ograniczona. Często jest to ogrywany dookoła stosunkowo krótki motyw oparty na małej liczbie akordów (bywa, że nawet tylko jeden lub dwa).
Na potrzeby ćwiczenia technik gry, proponuję Ci na początek 2 proste akordy:
a-moll7 | G-dur |
1) Podstawowe bicie
Zagrajmy to prostym biciem. Jest to charakterystyczny rytm słyszany często w brazylijskiej sambie. To tylko propozycja wyjściowa, którą będziemy modyfikować na różne sposoby.
Pobierz ⇒ rytm samby – podstawowe bicie
Bicie rozrysowane według mojej propozycji uderzeń wygląda następująco:
Powyższy przykład zagrałem wykorzystując następujące chwyty:
2) Uproszczone chwyty akordów
Bicie jest o.k., ale za dużo tu dźwięku. W funky często ograniczamy bicia w grze akordowej do uderzenia w 3-4 struny. Dlatego zmieńmy sposób łapania akordów. Skróć poprzeczkę do niezbędnego minimum i ogranicz chwyt do czterech dolnych strun.
Pobierz ⇒ rytm samby – mniej dźwięku
Brzmi to już trochę bardziej stylowo, ale wciąż rytmika jest mało przejrzysta.
3) Granie staccato
Powyżej przedstawiona metoda grania bicia gitarowego to sposób, który może sprawdzić się przy akompaniamencie samą gitarą akustyczną. Funky gramy jednak najczęściej w zespole, gdzie rytm tworzymy z innymi instrumentami (przynajmniej bas i perkusja). Aby rytm stał się czytelniejszy, zagrajmy staccato tzn. skręcając dźwięki.
Pożądany efekt uzyskamy, dociskając chwyt akordu do progów jedynie na krótkie momenty. Dokładnie w chwili, gdy prawa ręka robi uderzenia w struny.
Posłuchaj, jak może to brzmieć:
Pobierz ⇒ rytm samby – gra staccato
4) Dźwięki wytłumione
Kolejną modyfikacją może być uderzenie bez dociskania akordów prawą dłonią. Chodzi o to, by dotykać struny palcami, tak by nie wydały dźwięku. Powinny nie być dociśnięte do progu, ale też nie pozostawiamy ich w ten sposób, by pozostały puste. Czyli – dotykaj, ale nie dociskaj.
Tu jednak ważna uwaga! Jeśli decydujemy się na robienie wielu takich uderzeń, to aby zachować dobre strojenie akordów, powinniśmy realizować dotykanie strun prawą dłonią jak najbliżej właściwego progu (a dokładniej mówiąc – nad progiem).
Pobierz ⇒ rytm samby – tłumienie strun
5) Dokładane dźwięki pentatoniki
Kolejną stylową modyfikacją będzie dokładanie w górnym głosie (najczęściej na 1 strunie) krótko trwających dźwięków. Najczęściej będą to dźwięki najbliższe występujące w skali. Przy czym najbezpieczniejsza brzmieniowo jest „zabawa” dźwiękami pentatoniki.
Pobierz ⇒ rytm samby – dźwięki pentatoniki
Dla przypomnienia – dla proponowanych przeze mnie wcześniej akordów skorzystaj:
- akord a-moll – pentatonika a-moll w I pozycji
- akord G-dur – pentatonika G-dur w II pozycji
Dźwięki, które możesz dokładać z pentatoniki, przedstawiłem dla przypomnienia poniżej. Zielony kolor – dźwięki akordu (nie rozbudowują go, tylko zmieniają rozkład dźwięków). Niebieski kolor – dźwięki pentatoniki, które rozbudowują akord.
6) Dokładane dźwięki pełnej skali
Trochę większej ostrożności wymaga dokładanie dźwięków spoza pentatoniki, a należące do pełnej skali molowej lub durowej. Jeszcze obecnie przyjmijmy dosyć ogólnie, że poruszasz się w obu akordach po dźwiękach skali durowej G. Już w jednej z najbliższych lekcji wejdziemy dokładniej w zagadnienia związane ze skalami modalnymi i wtedy wyjaśnimy sobie, że w zasadzie wykorzystujesz tu G jońską i A dorycką.
Napisałem, że dokładanie dźwięków pełnej skali może wymagać ostrożności. Dlaczego? Mogą pojawiać się rozwiązania harmoniczne, które wprowadzą „nieład”. Niech jednak Twoje ucho będzie weryfikatorem – co pasuje, a co nie?
Poniżej zamieściłem diagramy akordów z dołożonymi dźwiękami skali. Tu jednak uwaga. Celowo nie wprowadzałem dźwięku F lub Fis. Tematyka wybiega trochę poza omówione zagadnienia. Związane jest ze skalami modalnymi. Zostawmy to sobie na razie 🙂
Pobierz ⇒ rytm samby – dźwięki pełnej skali
7) Wypełnianie dźwiękami przejściowymi
Ostatnią moją propozycją dla Ciebie jest tworzenie przerw w rytmie, które możesz wypełniać niżej granymi dźwiękami po skali.
W punkcie 5 i 6 pisałem o dodawaniu dźwięków do akordu. Chodziło o dokładanie dźwięków do wybrzmiewających akordów. Teraz proponuję Ci „wrzucenie” kilku dźwięków ze skali (najlepiej granych po kolei) w przerwach między granymi rytmicznie akordami.
Dobrym sposobem jest poszukiwanie takich kilku dźwięków, które będą przeprowadzały Cię z akordu do akordu gdy akord się zmienia, np.
akordy w taktach: a-moll | G-dur |
grane dźwięki: A H C D
W przykładzie powyżej zaczynamy dźwiękiem A, który jest składnikiem a-moll’u. Jesteśmy wtedy jeszcze w takcie, gdzie występuje a-moll. Kończymy przejście po skali dźwiękiem D, który zaczyna takt, w którym ogrywamy G-dur. Dźwięk D jest składnikiem akordu D (a nie jest składnikiem akordu a-moll).
Poniżej przykład kilku dogranych do akordów dźwięków.
Pobierz ⇒ rytm samby – dźwięki przejściowe
Ważna rzecz: dźwięki graj zdecydowanie, uderzanie struny powinno być szybkie, pewne i precyzyjne. Trzymaj mocno i głęboko w dłoni kostkę.
Warto grać w ten sposób, by pojawiły się sztuczne flażolety.
Jeśli wiesz o co chodzi, to próbuj. Jeśli nie, to na razie nie ważne. Zagadnienie gry sztucznymi flażoletami wyjaśnię innym razem.
Czytaj dalej ⇒ Kurs gry na gitarze elektrycznej – Lekcja 8: Pentatonika – IV pozycja