Lekcja: Akordy sus, add, omit (1/6) – Lekcje gry na gitarze – Piaseczno
Lekcja: Akordy sus, add, omit (1/6)

Lekcja: Akordy sus, add, omit (1/6)

O czym w lekcji?

  • Akordy typu Xsus
  • Akordy typu Xadd
  • Akordy typu Xomit (np. power chord)
  • Akordy sekstowe (X6 i x6)
  • Oznaczenie N.C.
  • Jak wykorzystać wiedzę o akordach?

W budowie akordów pewną nadrzędną zasadą jest wykorzystywanie interwałów tercji. Akordy, które dziś poznasz trochę od tego odchodzą i dlatego w ich nazewnictwie jest to podkreślone specjalnymi skrótami.

Akordy typu Xsus

W nazwie tego typu akordów występują litery „sus” . Jest to skrót od angielskiego wyrazu suspended, czyli zawieszony. Owo zawieszenie dotyczy właśnie tercji. Występują dwa typy tych akordów Xsus2 i Xsus4. Zobacz, jak się je buduje. Abyś mógł je porównać z rysunkami akordów molowych i durowych z poprzednich lekcji, tak jak w tamtych lekcjach akordy zbuduję od dźwięku A.

Asus2
Asus4

Zauważ, że odległość pomiędzy pierwszym a trzecim składnikiem akordu jest taka, jak w akordach durowych i molowych interwał kwinty (7 półtonów = 2 + 5 lub 5 + 2). Jedynie drugi składnik grany jest bliżej lub dalej niż odległość tercji od pierwszego składnika. Stąd akordy suspendowe to takie, w których środkowy składnik (tercja mała lub tercja wielka) zmieniana jest na inny.

Tercja może być:

  • obniżona do sekundy i wtedy stosuje się zapis X2  lub (bardziej formalnie) Xsus2,

lub

  • podwyższona do kwarty i wtedy stosuje się zapis X4 lub Xsus4.

Dla akordu D wygląda to następująco:

  • Dsus2   to dźwięki   D  E       A
  • d-moll  to dźwięki   D    F      A
  • D-dur   to dźwięki   D    Fis   A
  • Dsus4   to dźwięki   D       G  A

Podkreślę z całą stanowczością, że akordy Xsus2 i Xsus4 to są trójdźwięki. Nie chodzi o dołożenie do akordu molowego lub durowego sekundy (sus2) lub kwarty (sus4), a zagranie tych składników zamiast tercji. Ważne, by o tym pamiętać szczególnie w grze zespołowej. Niedopuszczalne jest np. by gitarzysta zagrał akord Asus4, a klawiszowiec „z premedytacją” grał akord A-dur. Powstanie „zgrzyt” zupełnie niezamierzony przez twórcę aranżacji.

Mówi się, że akordy typu Xsus mają charakter neutralny, ponieważ nie są ani molowe, ani durowe. Nazywane są zawieszonymi, a potocznie również suspendowymi lub dwójkowymi i czwórkowymi. Czasem akord zawieszony może być czterodźwiękiem, gdy mamy na myśli np. coś takiego: X7sus4 (to popularny akord). Wtedy akord jest nadal bez tercji, a dochodzi septyma jako czwarty składnik.

Teraz wiesz już praktycznie wszystko o akordach zawieszonych. Chcę Ci jeszcze pokazać pewną prawidłowość, która jeśli nawet nie przyda Ci się jeszcze na obecnym etapie nauki, to warto pamiętać, że istnieje. Wrócisz do tego, gdy poczujesz, że już będzie Ci to przydatne. Wyjaśnię Ci pewną tożsamość najpierw przez przykład, a później przedstawię bardziej ogólną regułę.

  • Dźwięki w akordzie Dsus2 to D E A.
  • Dźwięki w akordzie Asus4 to A D E.

Zobacz, że to te same dźwięki, tylko w innej kolejności rozpisane.

  • Czyli Dsus2 = Asus4.

Czy są jakieś różnice między nimi? Tak, jakieś są. Wymienię dwie:

  • Gdy gramy Dsus2 (np. grając pasaż z lekcji praktycznej), zagramy w basie dźwięk D. Dla Asus4 zagramy bas A. Reszta dźwięków się nie różni.
  • Czasem dźwięki (DEA) będą pełniły rolę toniki np. Dsus2, a w innym przypadku te same dźwięki będą pełniły rolę subdominanty i wtedy będziemy patrzeć na ten trójdźwięk jak na Asus4.

A teraz popatrzmy z drugiej strony, czyli od strony akordu „czwórkowego”. Pozostańmy przy akordzie D jako wyjściowym w rozważaniach:

  • Dźwięki w akordzie Dsus4 to D G A
  • Dźwięki w akordzie Gsus2 to G A D

To te same dźwięki.

Czyli wniosek ogólny brzmi:

tonika sus2 = subdominanta sus4

tonika sus4 = dominanta sus2

Czytaj dalej → Lekcja: Akordy sus, add, omit (2/6)